آشنایی با اگزاست فن و اصول طراحی انواع هواکش در صنعت تهویه مطبوع

اگزاست فن (Exhaust Fan) به معنی فن تخلیه یا هواکش، فنی است که برخلاف فن‌ها یا پروانه‌های دمنده، هوا را می‌کشد و از محیط خارج می‌کند. ساده‌ترین نوع این سیستمها، هواکش‌های آشپزخانه هستند. مدلهای صنعتی قدرت مکش بالایی (در حدود 1400CFM) دارند که لازمه آن این است که فن‌های پرقدرتی داشته باشند. اگزاست فن‌ها معمولاً در دو حالت گردش هوا و یا خروج هوا استفاده می‌شوند.

در حالتی که از اگزاست فن‌ها برای گردش هوا استفاده شود، هوا پس از فیلتر شدن دوباره به محیط اولیه بازمی‌گردد. در نوع دوم نیز که از هواکش جهت خروج هوا استفاده می‌شود باید توجه نمود که میزان هوای خارج شده از محیط، توسط سایر دستگاه‌های تهویه مطبوع همانند هواساز یا غیره تامین گردد.

در این مقاله از سایت مهتاب گستر به معرفی انواع اگزاست فن از جمله نمونه‌های پشت بامی، سقفی، تهویه به همراه قیمت خواهیم پرداخت پس در ادامه با ما همراه باشید.

انواع اگزاست فن

اگزاست فن‌ها در سه تیپ سقفی، اکسیال (محوری) و سانتریفیوژ تولید می‌شوند. از لحاظ نحوه گردش پروانه، اگزوز فن‌ها می‌توانند دارای فن محوری و یا سانتریفیوژ باشند و عموما قدرت هوادهی بین 1000cfm تا 6000cfm را دارند و برای خروج هوای نامطبوع از محیط به کار گرفته می‌شوند.

اگزاست فن‌ها اعم از صنعتی و خانگی با نیروی برق کار می‌کنند؛ رویه کلی آن شامل جریان برق است که از میان سیستم آن عبور می‌کند و موتور را به چرخش درمی‌آورد و در نتیجه، پروانه اگزاست فن نیز به حرکت درمی‌آیند.

عملکرد فن سانتریفیوژ بر اساس دو عامل است:

1. نیروی گریز از مرکز (که به همین دلیل این فن‌ها به فن سانتریفیوژ معروف شده اند)
2. انحراف جریان‌های هوا به وسیله پره‌های فن از حالت شعاعی به سمت خروجی فن، به طوری که زاویه بین ورود و خروج مولکول‌های هوا ۹۰ درجه است. فن سانتریفیوژ برای حجم کم هوادهی (نسبت به فن‌های آکسیال با قدرت مشابه) و فشار استاتیکی بالا استفاده می‌شود.

اگزاست فن سانتریفیوژ یا گریز مرکز

فن سانتریفیوژ یک دستگاه مکانیکی برای حرکت هوا یا سایر گازها در جهت و زاویه 90 درجه برای تهویه است. فن سانتریفیوژ برای اولین باردر اوایل سال 1832 میلادی توسط مهندس الکساندر سابلوکف اختراع شد. فن‌های سانتریفیوژ امروزه یکی از انواع پرکاربرد در صنایع مختلف می‌باشد. در واقع فن سانتریفیوژ قسمتی اصلی و جدای ناپذیر از سیستم تهویه هوا می‌باشد این نوع از فن‌ها در صنایع مختلف کاربرد‌های متنوعی دارند. بطور مثال بصورت گسترده در دستگاههای هواساز، ایرواشرها، مکنده‌های مرکزی و سیستم‌های تخلیه دود و انواع فن کویل‌های صنعتی و خانگی استفاده می‌شود. فن‌های سانتریفیوژ با توجه به نیاز مشتری و بر اساس حجم هوای که میبایست جابجا کند در ابعاد و انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شود. به صورت کلی و بنا بر یک قاعد اصلی این فن‌ها هوا را با فشار بیشتری جابجا می‌کنند اما در مقایسه با فن‌های محوری حجم کمتری ازهوا را جابجا می نمایند البته لازم به ذکر است که در مواردی که از سیستم کانال کشی جهت انتقال هوا یا گاز استفاده می‌شود حتما باید از فن‌های سانتریفیوژ استفاده شود تا بتوان بر افت فشار هوا که در اثر طول مسیر و پیچ و خم‌های احتمالی ایجاد می‌شود غلبه نمود تا تهویه به صورت مناسب صورت پذیرد.

اگزوز فن سانتریفیوژ با پروانه خم به جلو

در این نوع فن سانتریفیوژ، پره‌ها رو به جلو و در جهت چرخش پروانه هستند. تعداد پره‌های آن در مقایسه با پروانه‌های خم به عقب و شعاعی بیشتر است. توان واقعی در این فن‌ها به‌ علت ساختار پروانه آن، از توان محاسبه شده برای فن‌ بیشتر است. فن‌هایی که از این نوع پروانه دارند، بیشتر در صنایع تهویه مطبوع و تهویه در ساختمان‌ها و برج‌های اداری و مسکونی به ‌کار می‌روند.

فن سانتریفیوژ با پره‌های انحناء به جلو یا فوروارد (Forward) در سرعت‌های کم، ظرفیت‌های کم و فشارهای استاتیکی زیاد حداکثر بازده را دارد. فن‌های سانتریفیوژ فوروارد در سیستم‌های گرمایشی کم فشار، تهویه و تهویه مطبوع (تهویه مطبوع خانگی تا کوره‌های هوای گرم) با راندمان ۵۵ تا ۶۵ درصد کاربرد دارند.

فن‌های گریز از مرکز با پروانه خم به عقب

بازدهی این مدل از هواکش‌های سانتریفیوژ یا هواکشهای گریز از مرکز از فن‌های با پروانه خم به جلو بیشتر است، اما صدای کمتری تولید می‌کنند و در آن توان واقعی با توان محاسباتی تقریباً برابر است. پره‌ها در این نوع رو به عقب بوده و در خلاف جهت چرخش پروانه هستند. فن سانتریفیوژ با پره‌های انحنا به عقب یا بکوارد (Backward) در سیستم‌های تهویه، تهویه مطبوع، گرمایش و صنعتی در هوای محیط‌هایی که خوردگی مکانیکی یا شیمیایی دارند استفاده می‌شوند و راندمان حداکثر ۸۰ درصدی دارند.

اگزاست فن سانتریفیوژ با پروانه شعاعی

این نوع فن‌ها نسبت به فن‌های ذکر شده در بالا، فشار بیشتری ایجاد می‌کنند و بیشتر برای انتقال مواد و ذرات استفاده می‌شوند.
توجه داشته باشيد که اگزاست فن آکسيال يا پنجره‌ای با جابجايي حجم بيش‌تر هوا نسبت به نمونه سانتریفیوژ ولی بدون امکان رانش هوا در کانال (بدون فشار استاتيکي) استفاده می‌شود. انواع فن سانتریفیوژ يا استوانه ای برای تأمين فشار رانش هوا در کانال‌های هوا رسانی به کار می روند، اما نسبت به فن آکسیال قدرت جابجايی حجم هوای کم‌تری دارند. هنگامی که هوارسانی از طریق کانال انجام می‌شود، فقط می‌توان از اگزاست فن سانتریفیوژ استفاده کرد.

بالانس استاتیک و دینامیک فن‌ها و مونتاژ دقیق زاویه پره‌ها در انواع فن‌های آکسیال و فن سانتریفیوژ (فوروارد و بکوارد) مهمترین عامل مؤثر در عملکرد صحیح آنها هستند. هواکش سانتریفیوژ به دلیل بی صدا بودن و داشتن عملکرد مناسب، در بسیاری از تجهیزات تهویه مطبوع در فشارهای بالا و برای فراهم کردن شرایط آسایش به کار می روند.

اگزاست فن آکسیال (محوری)

عملکرد اگزاست فن تهویه اکسیال بر اساس حرکت اجباری هوا طبق زاویه پره‌ها است که در این اگزوز فن‌ تهویه جریان هوا اساساً با محور پروانه موازی است. اگزاست فن‌های پروانه‌ای برای حجم زیاد هوا و فشار استاتیکی پایین به کار می روند.

اگزاست فن تهویه با پره ملخی (Propeller Fan)

این نوع اگزاست فن تهویه جریانهای گازی زیاد و با فشار پایین تولید می‌کند و نسبتا بازده پایینی دارند، قیمت این اگزاست فن تهویه ارزانتر و مصرف برق کمتری نیز دارند.

اگزوز فن تهویه تیوب اکسیال (Tube Axial)

این نوع اگزاست فن تهویه فشارهای بالاتری نسبت به اگزوز فن‌های پره ملخی تولید می‌کنند و از آنها بازدهی بیشتر دارند، خروجی جریان اگزاست فن تهویه غیر یکنواخت بوده و چرخش زیادی در آن دیده می‌شود.

فن‌های محوری وین اکسیال (Vane Axial)

میتوان گفت اگزاست فن تهویه وین اکسیال در ذات یک اگزوز فن تهویه تیوب اکسیال است که توسط تیغه‌هایی درخروجی، جریان گاز را تقویت کرده و انرژی جنبشی جریان را به فشار ثابت تبدیل می‌کند همچنین در این اگزاست فن تهویه شکل جریان هوا یکنواخت میباشد.

عواملی که در انتخاب و خرید اگزاست فن باید مد نظر قرار داد به شرح زیر است:

1. نوع پروانه (سانتریفیوژ یا آکسیال)
2. ظرفیت دبی حجمی هوای مورد نیاز جهت جابجایی (مترمکعب در ساعت یا فوت مکعب در دقیقه)
3. فشار استاتیکی فن (در خصوص فن‌های سانتریفیوژ فوروارد یا بکوارد)
4. تک فاز یا سه فاز بودن الکتروموتور
5. ابعاد و جنس پره‌های فن (بخصوص در مورد ابعاد فن‌های آکسیال یا پنجره ای)

البته در طراحی سیستم جابجای هوا در اگزاست فن‌ها باید به عواملی زیر نیز دقت نمود:

• الف) سیستم کانال کشی (طول-ابعاد-تعداد دریچه‌ها)، رطوبت محل نصب، اسیدی یا بازی بودن هوای عبوری، ضد انفجار و ضد جرقه بودن الکتروموتور ودمای هوای عبوری نیز تا حدی در سفارش فن هوادهی و اجرای سیستم‌های تهویه مهم تلقی می‌گردد.

• ب) نوع فن مورد استفاده باید با کاربرد آن تطابق داشته باشد. فن‌های اکسیال معمولا جهت جا به جایی هوا بین محیط‌های مجاور و اختلاف فشار‌های کم استفاده می‌شوند. فن‌های سانتریفیوژ فوروارد جهت هوادهی زیاد و فن‌های بکوارد جهت کاربردهایی با فشار بالاتر استفاده می‌شوند. کاربرد فن‌های رادیال سقفی نیز مکش هوا از محیط‌های بزرگ و پراکنده کردن آن در محیط باز می‌باشد.

محصول پرفروش مهتاب گستر: برج خنک کننده

• ج) منحنی عملکرد اگزوز فن بیانگر میزان هوادهی فن در فشار‌های مختلف می‌باشد. فن‌های اکسیال بهتر است فقط برای فشار‌های خیلی پایین و حالت تخلیه آزاد استفاده شوند که در آن صورت حداکثر هوادهی را خواهند داشت. در مورد فن‌های سانتریفیوژ یافتن نقطه کارکرد پروانه با توجه به دبی مورد نیاز و افت فشار سیستم در منحنی عملکرد فن ضروری است.

ساختمان اگزاست فن‌های سانتریفیوژ یا هواکش‌های گریز از مرکز

اگزاست فن‌های سانتریفیوژ یا هواکشهای گریز از مرکز از قسمت‌های زیر تشکیل شده‌اند:

1. حلزونی: بخشی که پروانه داخل آن قرار می‌گیرد. هواکش‌های کانالی ساخت این شرکت طبق استانداردهای اروپائی ساخته شده و دارای بالاترین راندمان با کمترین سطح صدای ممکن می‌باشد و طبق آخرین کیفیت تکنولوژی روز دنیا تولید می‌گردد. ورق مصرفی بدنه از گالوانیزه یا فولاد St.37 با پوشش رنگ مناسب و امکان نصب گارد محافظ در قسمت جلو و پشت فن جهت ایمنی بیشتر پروانه با قابلیت تنظیم زاویه از پلی آمید و یا آلومینیم می‌باشد.
2. پروانه: قسمت اصلی ساختار هواکش است و هوا را به جریان می‌اندازد. پروانه مدلهای سانتریفیوژ یا هواکش‌های گریز از مرکز عموماً به سه دسته طبقه‌بندی می‌شوند. (فوروارد، بکوارد، شعاعی). كلاس ساخت فن‌هاي گريز از مركز بر اساس استاندارد (AMCA كنترل و جابجايي هوا) كه چهار كلاس مختلف را براي فن‌ها تعيين كرده است ساخته مي‌شوند.
3. الکتروموتور: در واقع نیروی محرک پروانه است. در ساخت اگزاست فن‌های تولید شرکت مهتاب گستر الکتروموتورهایی به کار رفته‌اند از مارک‌های معتبر و به گونه‌ای انتخاب شده اند که بهترین و مناسب‌ترین عملکرد را داشته باشند.
   در صورت درخواست مشتری و بسته به شرایط هوایی و محیطی میتواند محفظه ای برای آن تعبیه گردد. درانتخاب نوع موتور اگزاست فن می بایست به درجه حفاظت و توان الکتروموتور توجه شود تا کارایی و عمر مفید به حداکثر برسد و متناسب با بقیه تجهیزات باشد.
4. صفحه برشی: صفحه‌ای است که در قسمت دهانه خروجی هواکش قرار گرفته و اجازه بازگشت هوای تخلیه ‌شده به داخل حلزونی را نمی‌دهد.
5. شاسی کشی و لرزه گیرها و صدا گیرها: شاسی اگزاست فن با توجه به وزن هواکش طراحی می‌شود و با توجه به افزایش وزن دستگاه تقویت می‌گردد تا مانع تولید صدا بیش از حد و بالا رفتن راندمان کاری آن گردد.
   در بعضی موارد برای رفع صدای پروانه از باکس‌های سایلنت استفاده می‌شود که روی فن‌های مذکور تعبیه می‌گردند. این باکس‌ها عموما از جنس گالوانیزه با پوشش رنگ الکترواستاتیک ضد خوردگی و زنگ زدگی و همچنین با عایق‌های صدایی و دمایی درونی تجهیز شده اند و صدای فن‌ها را تا 84% کاهش میدهد. این میزان در صورت استفاده از عایق‌های خاص تا حد زیادی قابل افزایش می‌باشد.
6. سیستم انتقال قدرت: سیستم انتقال قدرت در اگزاست فن‌های سانتریفیوژ به دو صورت اتصال مستقیم و اتصال فولی تسمه می‌باشد. در هر دو صورت فن کوبل مستقیم و پولی تسمه الکتروموتور در خارج از دستگاه نصب می‌شود و هیچگونه درگیری با هوای مکشی و یا دمشی ندارد. مثلا اگر کوره هوای گرمی داشته باشیم که نیاز به سیرکوله دارد و هوای گرم باید توسط فن جابجا و یکنواخت شود و دمای هوا بیشتر از 40 درجه سانتیگراد باشد، بدلیل انتقال حرارت از پروانه به شفت موتور و در نهایت بالا رفتن دمای دور موتور و کاهش عمر مفید موتور، توسط یک شفت بلند موتور را از بلوئر دور کرده و اتصال توسط تسمه انجام می‌گردد.
   همچنین در مکش موادی که حرکت با سرعت آنها باعث ایجاد نیروی الکترواستاتیک و یا الکتریسیته ساکن می‌شود و محیط‌های انفجاری، ترجیحا موتور را توسط تسمه که عایق الکتریکی می‌باشد از فن جدا نموده و خود موتور هم توسط سیم ارت به چاه ارت متصل می‌گردد.

قیمت اگزاست فن

قیمت اگزاست فن به عوامل متعددی بستگی دارد که در این مقاله به موارد اصلی که در قیمت انواع هواکش تهویه تاثیرگذار می‌باشد، اشاره می نماییم. یک دستگاه اگزاست فن اعم از دمنده یا پشت بامی که میتواند از نوع محوی یا سانتریفیوژ باشد، از اجزایی تشکیل شده است که با توجه به متریال بکار رفته در ساخت و تولید این دستگاه، هر یک از این قطعات و اجزای این دستگاه میتواند تاثیر مستقیمی بر قیمت اگزوز فن داشته باشد. در متن زیر به عوامل اصلی تاثیر گذار در قیمت اگزاست فن می پردازیم.

• جنس ورق بدنه و حلزونی
• جنس و نوع پروانه
• برند الکترموتور بکاررفته در ساخت اگزاست فن
• آپشن‌های به کار رفته

در فایل pdf زیر بصور کامل نحوه استخراج قیمت انواع مختلف هواکشهای صنعتی را تبیین نموده ایم. لطفا آن را دانلود نموده و مطالعه نمائید.

فایل pdf تشریح قیمت اگزاست فن

اگزاست فن تهویه

از آنجا که ورود و خروج و نیز گردش هوا در هر محیطی در سیستم‌های طراحی تهویه مطبوع اهمیت زیادی دارد و باید کنترل شده باشد، سیستم‌های هوارسانی و یا اگزاست فن تهویه (Exhaust fan Unit) در شرایط طراحی اهمیت دو چندانی دارند. اگزاست فن‌های تهویه همانطور که از معنی آنها مشخص است فن‌هایی هستند جهت انتقال هوا از یک محیط به محیط دیگر و یا خروج هوا به بیرون.

اگزاست فن‌های تهویه معمولا به نحوی تعبیه می‌شوند تا بتوانند هوای بسیار آلوده که از طریق پخت پز یا هوای آلوده ای که گاها از برخی از ماشین‌های صنعتی تولید می‌شوند را از محیط مورد نظر تخلیه کنند. معمولا در طراحی‌ها، هوای تازه مورد نیاز محیط ساختمان یا یک سوله صنعتی پس از طی مراحل مختلف فیلتراسیون و بعد از تنظیم دما و رطوبت از هواساز تامین می‌شود و این هوای تازه از یک سو وارد محیط مورد نظر گردیده و از سوی دیگر هوای آلوده و کثیف توسط اگزاست فن تهویه از محیط خارج می‌شود. حال این هوا گاه به طور کامل توسط اگزاست فن تهویه به محیط بیرون منتقل می‌شود و یا با توجه به طراحی و کاهش مصرف انرژی هوای خروجی توسط اگزوز فن تهویه به سوی هواساز باز می‌گردد. معمولا در این گونه موارد از اگزاست فن تهویه که خود دارای سیستم فیلتراسیون باشد استفاده می‌گردد.

دسته بندی کلی اگزاست فن تهویه

اگزاست فن سقفی (Rooftop Exhaust Fan)

این اگزاست فن‌های سقفی در داخل محیط نصب می‌شود و با مکش هوای آلوده در محیط همانند هود آشپزخانه هوا را از محیط مورد نظر توسط کانال خارج می‌کنند. این گونه اگزوز فن‌های سقفی عموما هوای آلوده را به صورت موضعی از محیط خارج می نمایند. اگزاست فن‌های سقفی از مصرف انرژی بسیار کمی برخوردار هستند.

اگزاست فن اکسیال (Axial Exhaust Fan)

این مدل اگزاست فن‌های اکسیال یا محوری دارای یک فن محوری از نوع مکنده یا دمنده می‌باشند که عموما برای اگزوز فن‌هایی با فشار استاتیک کاربرد زیادی دارند. اگزاست فن‌های محوری عموما هوای زیادی را با پرتاب کم و فشار کم تخلیه می‌کنند و صدای کمی تولیدی می‌کنند.

اگزاست فن یوتیلیتی (Utility Exhaust Fan)

اگزاست فن‌های یوتیلیتی نام دیگر هواکش‌هایی است که در پشت بام یک ساختمان به صورت مرکزی نصب می‌شود و هوا را از نقاط مختلف ساختمان مکش می‌کند. این هوای مکش شده توسط اگزاست فن یوتیلیتی به واسطه یک داکت به خارج از ساختمان هدایت می‌شود.

 تخلیه هوا توسط اگزاست فن تهویه به دو صورت انجام میشود:

1. تخلیه هوا کلی
2. تخلیه هوا موضعی

درتخلیه هوا توسط اگزاست فن تهویه به صورت کلی با نصب تعداد مناسبی هواکش در فواصل مختلف هوای محیط را توسط اگزوز فن تخلیه میکنند، ولی درحالت تخلیه هوا بوسیله اگزاست فن تهویه بصورت موضعی با اجرای یک سیستم کانال کشی و انشعاب آن برروی ماشین آلات مورد نظر تخلیه هوا صورت میگیرد، در تخلیه هوا که توسط اگزوز فن تهویه صورت میگیرد مدل تخلیه هوا بصورت موضعی نسب به تخلیه هوا بصورت کلی برتری دارد چون قبل از اینکه هوای آلوده در محیط پخش گردد توسط اگزاست فن تهویه از محیط خارج میگردد.

تاثیر نوع کانال کشی بر تخلیه هوا توسط اگزوز فن تهویه

انتقال هوایی که توسط اگزاست فن به جریان در می آید باید توسط کانال کشی انجام شود، معمولا کانال گرد نسبت به چهار گوش برتری دارد زیرا سرعت هوایی که توسط اگزوز فن تهویه مکیده میشود در تمام نقاط آن یک نواخت تر می‌باشد و مانع از نشت مواد خارجی موجود در هوا درجداره کانال می‌گردد در نتیجه از افزایش فشار استاتیکی جلوگیری می نماید و راندمان کاری اگزاست فن تهویه را به حداکثر میرساند. اگر شرایط به گونه ای باشد که میبایست ازکانال چهارگوش استفاده شود باید تا حد امکان سعی نمود که نسبت طول و عرض مقطع با هم برابر باشد تا بتوان بهترین بهروری را از اگزاست فن تهویه داشت.

ویژگیهای هر یک از مدلهای مختلف هواکش

اگزاست فن (هواکش) سانتریفیوژ یوتیلیتی

• جهت تخلیه و سیرکولاسیون هوا در کارخانه‌ها، کارگاه‌ها، برج‌های مسکونی و اداری، بیمارستانها و…
• ظرفیت تخلیه هوا تا 200.000 مترمکعب بر ساعت و فشار تا 3.5 کیلو پاسکال.
• دارای دو مدل پروانه: خم به جلو (FORWARD) در سایزهای متفاوت و خم به عقب (BACKWARD) 
• سیستم انتقال قدرت بصورت اتصال یا کوپل مستقیم، غیرمستقیم (تسمه و پولی) و کوپلینگی (گیربکس).
• جنس کامل فن به همراه متعلقات از ورق فولادی (ST-37) با پوشش رنگ محافظ، ورق گالوانیزه، ورق PVC و ورق استنلس استیل.
• قابلیت نصب انواع الکتروموتورهای ضد انفجار، ضد جرقه و ضد احتراق بر روی فن برای محیط‌های خاص
• قابلیت استفاده فن‌های سانتریفوژ یوتیلیتی برای محیط‌های اسیدی، حرارت و رطوبت بالا.

اگزاست فن (هواکش) سانتریفیوژ دبل

• جهت هوارسانی در کارگاه‌ها و کارخانه‌های صنعتی، استفاده در سیستم‌های تهویه مطبوع و…
• ظرفیت هوادهی تا 400.000 مترمکعب بر ساعت و فشار تا 3.5 کیلو پاسکال
• دارای دو مدل پروانه: خم به جلو (FORWARD) در سایزهای متفاوت و خم به عقب (BACKWARD) 
• سیستم انتقال قدرت بصورت اتصال یا کوپل مستقیم غیرمستقیم (تسمه و پولی) و کوپلینگی (گیربکس).
• جنس کامل فن به همراه متعلقات از ورق فولادی با پوشش رنگ محافظ، ورق گالوانیزه و ورق استنلس استیل
• قابلیت نصب انواع الکتروموتورهای ضد انفجار، ضد جرقه و ضد احتراق بر روی فن برای محیط‌های خاص
• قابلیت استفاده فن‌های سانتریفوژ دبل برای محیط‌های اسیدی، حرارت و رطوبت بالا.

اگزاست فن (هواکش) سانتریفیوژ فشار بالا

• جهت دمیدن هوا و ایجاد فشار در خشک کن‌های صنعتی، صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و سیمان، کوره‌های صنعتی و…
• ظرفیت هوادهی تا 25.000 مترمکعب بر ساعت و فشار تا 20 کیلو پاسکال.
• مدل پروانه سانتریفیوژ بصورت شعاعی و در سایزهای متفاوت.
• سیستم انتقال قدرت بصورت اتصال یا کوپل مستقیم، غیرمستقیم (تسمه و پولی) و کوپلینگی (گیربکس).
• جنس کامل فن به همراه متعلقات از ورق فولادی با پوشش رنگ محافظ، ورق گالوانیزه، ورق آلومینیومی و ورق استنلس استیل.
• قابلیت نصب انواع الکتروموتورهای ضد انفجار، ضد جرقه و ضد احتراق بر روی فن برای محیط‌های خاص.
• قابلیت استفاده فن‌های سانتریفیوژ فشار بالا برای محیط‌های اسیدی، حرارت و رطوبت بالا

اگزوز فن (هواکش) سانتریفوژ رادیال

• جهت انتقال مواد و ذرات گرد و غبار موجود در هوا در کارخانه‌های ریسندگی و کاغذسازی، کارگاه‌های نجاری، سایکلونها
• ظرفیت انتقال تا 240.000 مترمکعب برساعت و فشار تا 11.5 کیلو پاسکال.
• پروانه به صورت شعاعی و در چهار مدل و در سایزهای متفاوت.
• سیستم انتقال قدرت بصورت اتصال یا کوپل مستقیم، غیرمستقیم (تسمه و پولی) و کوپلینگی(گیربکس).
• جنس کامل فن به همراه متعلقات از ورق فولادی با پوشش رنگ محافظ، ورق گالوانیزه، ورق آلومینیومی و ورق استنلس استیل.
• قابلیت نصب انواع الکتروموتورهای ضد انفجار، ضد جرقه و ضد احتراق بر روی فن برای محیط‌های خاص.
• قابلیت استفاده فن‌های سانتریفوژ رادیال برای محیط‌های اسیدی، حرارت و رطوبت بالا

اگزاست فن (هواکش) سانتریفوژ کانالی

• جهت تخلیه هوا و یا هوارسانی در کانال‌های طویل.
• ظرفیت تخلیه هوا یاهوادهی تا 40.000 مترمکعب بر ساعت و فشار تا 0.5 کیلو پاسکال.
• مدل پروانه بصورت خم به عقب و در سایزهای متفاوت.
• جنس کامل فن به همراه متعلقات از ورق فولادی با پوشش رنگ محافظ، ورق گالوانیزه و ورق استنلس استیل.
• قابلیت نصب انواع الکتروموتورهای ضد انفجار، ضد جرقه و ضد احتراق بر روی فن برای محیط‌های خاص.
• قابلیت استفاده فن‌های سانتریفوژ کانالی برای محیط‌های اسیدی، حرارت و رطوبت بال

راهنمایی انتخاب و خرید اگزوز فن مناسب

اگر به دنبال تهیه و خرید اگزوز فن برای محل کار، محل زندگی، کارخانه، سالن تولید و… هستید و می خواهید که ظرفیت اگزاست فن مورد نیاز خود را تعیین کنید و یا در حال طراحی سیستم تهویه مطبوع یک مکان صنعتی، تجاری یا مسکونی هستید و می خواهید ظرفیت اگزوز فن برای این فضاها را محاسبه کنید میتوانید با مطالعه این مطلب با انواع اگزاست فن مکنده و دمنده، کاربرد انواع فن و نحوه محاسبه ظرفیت اگزوز فن و دیگر اطلاعات لازم برای خرید یک هواکش صنعتی مناسب آشنا شوید.

کاربردهای اگزوز فن

در واقع میتوان گفت تمام فضاهایی که در یک ساختمان قرار دارند باید به نوعی تهویه شوند. این تهویه و تعویض هوا میتواند بصورت طبیعی یا مکانیکی و یا ترکیبی از این دو نوع باشد. تعویض و تهویه هوا بصورت طبیعی بوسیله درها و پنجره‌ها و دیگر ورودی‌های هوا میتواند انجام شود. اما گاهی اوقات تعویض هوایی که بصورت طبیعی از طریق در و پنجره‌ها صورت میگیرد کافی نیست و یا درزها وورودی‌های ساختمان به حدی بسته هستند و درها و پنجره‌ها آنقدر کم باز و بسته می‌شوند که تعویض هوای طبیعی به ندرت اتفاق می افتد. در این چنین مواردی تعویض و تهویه هوای ساختمان به صورت مکانیکی انجام میشود این کار توسط انواع اگزوز فن مکنده و یا فن دمنده (هوارسان) انجام می‌گردد.

اگزوز فن تهویه یا همان فن تخلیه هوا

از آن جا که در جهت تعویض و تهویه هوای محیط، اگزوز فن بیشترین استفاده و کاربرد را در زندگی روزمره دارند، در این بخش به توضیح مختصری درباره این نوع فن می پردازیم. اگزاست فن یا همان فن مکنده عمدتا برای خنک کاری اتاق یا محل کار استفاده نمی‌شود، درواقع هدف اصلی از بکارگیری اگزوز فن مکنده تخلیه هوای نامطبوع، رطوبت، گرد و غبار و دیگر آلاینده‌ها می‌باشد و این کار فضای مورد نظر را جهت جایگزینی هوای تازه (گرم یاسرد) محیا مینماید. البته همین تعویض هوا که توسط اگزوز فن انجام میشود نیز تا حد زیادی بابت بهبود هوای محیط میگردد و باعث گردش هوا و ورود هوای تازه میشود.

 تعویض هوا ممکن است برای مقاصد مختلفی انجام شود. بطور مثلا در دستشویی و حمام منازل یا سرویس بهداشتی عمومی، تعویض هوا که توسط اگزوز فن مکنده انجام میشود برای تخلیه بوی بد و جلوگیری از تراکم رطوبت انجام می‌شود. از دیگر مواردی که اگزوز فن مورد استفاده قرار میگیرد تأمین اکسیژن لازم برای تنفس، جلوگیری از افزایش گازهای ناسالم (کربنیک)، تخلیه دود سیگار و گازهای زیان آور دیگر و جلوگیری از راکد ماندن هوا از دیگر مقاصدی است که با بکار گیری اگزوز فن و هواکش میتوان به آن رسید.

همان طور که پیش تر گفتیم اگزوز فن، هوای نامطبوع را از داخل محیط به بیرون منتقل می‌کند. اگر تنها وسیله برای این کار یک اگزاست فن باشد فشار هوای اتاق در اصطلاح منفی خواهد شد. به این صورت که هواکش، هوا را از داخل فضا به بیرون می راند و با کاهش فشار هوای داخل اتاق، هوای تازه از طریق در و پنجره و یا ورودی‌های تعبیه شده و معمولا از طریق یک فن دمنده یا هواساز وارد اتاق می‌شود. در این جا لازم است بگوییم که اگر هوای بیرون دارای آلودگی خاصی باشد، منفی شدن فشار داخل اتاق باعث می‌شود که هوای آلوده وارد اتاق شود. در این صورت پیشنهاد میشود که ورودی هوا نیز از طریق مکانیکی و تجهیزاتی که مجهز به سیستم فیلتراسیون باشند صورت گیرد.

نکته مهم وفنی در ارتباط با اگزوز فن این مسئله می‌باشد که در هر فضایی که اگزوز فن یا هواکش نصب می‌شود باید فکری هم به حال ورود هوای تازه شود. تامین هوای تازه نیز میتواند به صورت طبیعی از طریق در و پنجره ی باز و درزهای ساختمان و به صورت مکانیکی بوسیله فن دمنده و دستگاه هواساز انجام شود تا فشار داخل فضا تنظیم شود و اگزاست فن به درستی کار کند.

خرید اگزوز فن مناسب

هرچند انتخاب اگزوز فن، همچنین خرید و نصب اگزاست فن نیاز به تجربه و تخصص لازم دارد، اما با مقداری مطالعه در این زمینه میتوانید هواکش مناسب را برای مکان خود انتخاب کنید. برای انتخاب اگزاست فن یا فن دمنده دو مشخصه اصلی را باید بدانیم فشاری که اگزوز فن باید تامین نماید و دبی یا حجم هوایی که اگزوز فن باید جابجا نماید که معمولا با واحد متر مکعب یا سی اف ام بیان میشود. با داشتن این دو آیتم میتوانیم به کاتالوگ شرکت سازنده اگزوزفن مراجعه کرده و اگزوز فن مورد نظر را انتخاب کنید. اگر قرار باشد که فن برای خنک نگه داشتن فضا هم به کار گرفته شود آن وقت مورد فنی تر می‌شود و عوامل دیگری چون بار حرارتی فضا، چگالی هوا و دمای هوا و… نیز اهمیت پیدا میکند.

محاسبه دبی هوای اگزاست فن

به مقدار حجم هوای عبوری از اگزوز فن در یک زمان مشخص دبی هوا می گویند. دبی هوا معمولا با متر مکعب بر ساعت m³/h – لیتر بر ثانیه lit/s و یا فوت مکعب بر دقیقه cfm بیان می‌شود. برای تعیین دبی هوای لازم برای تهویه ی یک فضا (که در انتخاب اگزوزفن از آن به عنوان قدرت مکش اگزاست فن یا ظرفیت هوادهی اگزوز فن یاد می کنیم و معمولا بر حسب cfm -سی اف ام- بیان می‌شود) اولین قدم مشخص کردن کاربری محیطی است که قرار است اگزاست فن را در آن مکان نصب کنیم.

این مورد بسیار اهمیت دارد چون برای کاربری‌های مختلف تعداد دفعات تخلیه و تعویض هوا طبق استاندارهای جهانی متفاوت می‌باشد بطور مثال ظرفیت اگزوزفنی که برای دستشویی و سرویس عمومی استفاده می‌شود با ظرفیت اگزوز فن انبار یا موتورخانه متفاوت است.

راه‌های جلوگیری از ایجاد مشکل برای اگزاست فن‌ها

شاید یکی ازاصلی ترین مواردی که بعد ازخرید دستگاه اگزاست فن تهویه و یا فن دمنده یا هوارسان مطرح می‌شود، این است که چطور فن را نصب و نگهداری نماییم تا بتوانیم از ایجاد مشکلات احتمالی که ممکن است برای فن پیش آید جلوگیری نماییم.

شرکت مهتاب گستر از تولیدکنندگان برجسته اگزاست فن‌های صنعتی و نیمه صنعتی و سایر تجهیزات مربوط به تهویه مطبوع در این مطلب قصد دارد چند نکته اصلی دراین مورد را برای شما عزیزان مطرح نماید.

1- نگهداری و حمل و نقل صحیح در انبار

مسئله نگهداری و کارکرد بهینه انواع تجهیزات مربوط به تهویه مطبوع از قبیل اگزاست فن‌های سانتریفیوژ، هواکش‌های سقفی، فن دمنده سانتریفیوز، هواکش‌های آکسیال و… هم به خریدار مربوط می‌شود و هم به شرکت فروشنده تجهیزات.

حمل‌ و نقل اگزاست فن تهویه و نگهداری دقیق و اصولی از مواردی میباشند که در ابتدا باید به آن توجه ویژه شود. ما باید علاوه بر اینکه به فرآیند تولید و توزیع سریع و با کیفیت اگزوز فن تهویه و سایر تجهیزات خود توجه و دقت فراوانی می‌کنیم، بلکه میبایست در نحوه حمل‌ و نقل و نگهداری از این تجهیزات و اجتناب از مواردی که ممکن است به بدنه و قطعات اگزاست فن ازقبیل قاب، حلزونی، شاسی، پروانه و دیگر قطعات صدمه برسانند نیز توجه زیادی داشته باشیم.

چگونه می‌توانیم از به وجود آمدن این مشکلات جلوگیری کنیم؟

• دستگاه اگزاست فن را در محلی تمیز و سر پوشیده نگهداری کنید.
• حداقل هر هفته یک مرتبه چرخ یا پروانه اگزاست فن تهویه را با دست بچرخانید. انجام این کار مانع ماسیده شدن محور در سر جای خود می‌شود و باعث میشود گریس بلبرینگ دوباره پخش گردد.
• در صورت امکان، کشیدگی‌ تسمه اگزوز فنی که قرار است مدت زمان بیشتری در انبار نگه داشته شود را برطرف کنید.
• در زمان حمل و نقل دستگاه اگزوز فن، باید از لرزش‌ و تکانهای مکرر که ممکن است به بلبرینگ‌ها، موتور و اتصالات آسیب وارد نمایند جلوگیری گردد.
• از قرار دادن اگزاست فن (در هر دو مدل سانتریفیوژ و آکسیال) در معرض هوای مرطوب و گرد و غبار خودداری نمایید، چون موجب زنگ زدگی و آسیب به قطعات دستگاه میشود.
• درصورتی که فن تهویه را میخواهید برای مدت طولانی در انبار نگهداری کنید حتما از کاور و روکش مناسب جهت حفاظت از متعلقات (بدنه، پروانه، قاب، تسمه‌ها، یاتاقان، بلبرینگ، شفت) استفاده نمایید.

2- طریقه نصب دستگاه اگزاست فن

بهتر است بدانید که اگر با کیفیت ترین اگزوز فن را هم خریداری نمایید اما آن را به ‌درستی نصب نکنید، دوام چندانی نخواهند داشت. مطمئن شوید شخص یا شرکتی که قرار است اگزاست فن تهویه یا سایر تجهیزات را برای شما نصب کند، به‌خوبی با روند و روش‌های انجام آن کار آشنایی داشته باشد. در اینجا چند نکته اصلی را برای شما یادآوری می‌کنیم که جهت جلوگیری از ایجاد مشکلات و آسیبهای احتمالی به دستگاه اگزاست فن باید در نظر داشته باشید.

• اگزاست فن سقفی یا فن تهویه خود را در مکان مناسب و مطمئنی نصب کنید که بتواند وزن دستگاه را تحمل کند و در حد امکان سطحی که دستگاه اگزاست فن نصب میشود بصورت کامل مسطح و تراز باشد.
• مطمئن شوید که قسمت پشتیبانی و تکیه‌گاه فن تهویه آن ‌قدر محکم و مطمئن است که بتواند سطوح لرزش را کاهش دهد و در برابرشان مقاومت کند.
• درصورتی ‌که میزان لرزش دستگاه اگزوز فن تهویه و محل نصب آن بالا باشد، فن را به لرزه گیرهای مناسب مجهز نمایید و از ثابت بودن دستگاه اطمینان حاصل کنید.
• بین اتصالات ورودی و خروجی اگزوز فن تهویه و کانال‌کشی آن از بست‌های انعطاف‌پذیر استفاده کنید.
• تمامی تنظیمات و توازن‌های دستگاه اگزاست فن تهویه یا تجهیزات دیگر باید به خوبی بررسی شوند تا مطمئن شوید در محدوده تلورانس‌هایی قرار دارند که تولیدکننده ذکر کرده است.

3- عملکرد و نگهداری دستگاه اگزاست فن تهویه

معمولا تولیدکنندگان انواع اگزاست فن سانتریفیوژ، اگزوز فن اکسیال و یا سقفی به شما یک دفترچه راهنما خواهند داد. در این دفترچه تمامی نکاتی که لازم است در مورد این تجهیزات بدانید، به‌خوبی توضیح داده شده‌اند، اما در اینجا چند نکته را یادآوری می‌کنیم:

• پیش از روشن کردن و راه‌اندازی دستگاه اگزاست فن تهویه (فن سانتریفیوز یا اکسیال)، آن را با دست بچرخانید تا مطمئن شوید قطعات آن آزادانه و به راحتی می‌چرخند.
• برای جلوگیری از ایجاد نقص، بلبرینگ‌های اگزاست فن را به‌ طور صحیح به وسیله روغن و گریس روان کاری کنید.
• اجزا و قطعات اگزاست فن را به‌ طور مرتب برای جلوگیری از پوسیدگی، پارگی یا تشکیل مواد اضافی روی آن بررسی کنید. در صورت لزوم آن را پاک‌سازی یا تعویض کنید.
• در فواصل معین و زمانهای که نیاز به روشن بودن دستکاه نمی‌باشد، اگزاست فن تهویه یا فن سقفی را خاموش نمایید. این کار عمر مفید اگزوز فن را نیز افزایش میدهد.

پلاگ فن چیست؟

پلاگ فن‌ها تقریبا مشابه اگزاست فن‌های سانتریفیوژ یوتیلیتی می‌باشند، با این تفاوت که در پلاگ فن‌ها بجای حلزونی که پروانه درون آن قرار میگیرد باکس‌هایی از جنس گالوانیزه یا ورق فولاد با استراکچرهای آلومینیومی به همراه عایق صدا و دما در نظر گرفته می‌شود که این باکس علاوه بر محافظت از دستگاه تا حد زیادی میزان صدا و ارتعاشات پلاگ فن را کاهش میدهد.

از این رو استفاده از پلاگ فن‌ها در مکانهای که حساسیت صدایی در آنها اهمیت دارد بسیار مناسب تر از اگزاست فن سانتریفیوژ می‌باشد، البته ظرفیت هوادهی پلاگ فن‌ها مشابه فن سانتریفیوژ می‌باشد و تفاوتی در این مورد ندارند.

در مواردی که نیاز به باکس محافظ نباشد با توجه به نوع کاربری پلاگ فن‌هارا بدون باکس تولید میکنند، این نوع فن‌ها در مکانهای مورد استفاده قرار میگیرد که فقط قصد مکش وجابجایی هوا یا گاز را داشته باشیم،این دسته ازفن‌ها براساس سفارش جهت نصب در داخل هواسازها، کوره‌ها، خشک کن‌ها یا اتاقک‌هایی که نیاز به پخش شدن یکنواخت گرما در محیط را داشته باشند یا در محیط‌هایی که نیاز به گردش هوا باشد استفاده می‌شوند. پروانه پلاگ فن میتواند به شکل بکوارد یا فوروارد باشد، نحوه انتقال قدرت در پلاک فن‌ها به دو صورت کوپل مستقیم وپولی تسمه می‌باشد.

پروانه و بدنه پلاگ فن از متریال ورق فولاد، آلومینیم و در موارد خاص از جنس استنلس استیل ساخته میشود. پروانه میتواند به طور مستقیم به شافت موتور متصل شود و یا بصورت تسمه وفولی باشد، پلاگ فن‌ها برای اطمینان از عملکرد بدون لرزش روی عایقهای صداگیر نصب شده اندکه مجهز به شاسی دوبل از جنس ناودانی فابریک و لرزه گیر لاستیکی می‌باشد، همچنین جهت بالا بردن عمر مفید و جلوگیری از خورندگی و زنگ زدگی دستگاه از پوشش رنگ اپوکسی الکترواستاتیک استفاده میگردد.

نحوه کار فن سانتریفیوژ

اگزاست فن سانتریفیوژ یا گریز از مرکز از انرژی جنبشی تیغه‌های فن برای افزایش حجم هوا و ایجاد فشار لازم استفاده می نماید، اگزوز فن‌های سانتریفیوژ به دلیل شکل طراحی که دارند به راحتی افت فشار ناشی از مسیر کانال کشی را جبران می نمایند. بطور کلی زاویه هوای ورودی به فن در حدود 90 درجه تغییر می‌کند و از قسمت دهانه خروجی به بیرون هدایت می‌شود.

در این نوع اگزاست فن‌ها، هوا در جهت عمود بر محور گردش پروانه تخلیه می‌شود، هوای ورودی از دهنه مکش فن و در موازات محور گردش پروانه وارد می‌شود و با حرکت شعاعی به سمت پیرامون پروانه و نوک بالکهای اگزاست فن حرکت می نماید در همین زمان هوای ورودی مقداری انرژی جنبشی دریافت کرده و موجب بالا رفتن فشار استاتیک در آن می‌شود که در قسمت خروجی جریان هوا همراه با فشار مناسب بوجود می آید. فن‌های سانتریفیوژ با توجه به تعداد دور پروانه و سایز آن حجم‌های مختلفی از هوا را ایجاد می‌کنند این به آن معنی می‌باشد که شتاب و حجم هوای تولید شده توسط اگزوز فن سانتریفیوژ منوط به سایز و سرعت چرخش پروانه می‌باشد.

عملکرد و کاربرد فن سانتریفیوژ

فن سانتریفیوژ یا گریز از مرکز دارای شکلی استوانه ای می‌باشد که از تعدادی تیغه که بر روی پروانه قراردارند تشکیل شده است با توجه به نوع قرار گیری و انحنای پره‌ها و تعداد پرها عمکرد و میزان فشار و حجم هوای تولیدی متفاوت خواهد بود. همان طور که بیان شد در اگزاست فن سانتریفیوژ زاویه ورود و خروج هوا 90 درجه می‌باشد. در اگزوز فن سانتریفوژ، هوا از قسمت دهانه ورودی پروانه به بخش تیغه‌های فن حرکت می نماید و این امر موجب می‌شود که انرژی جنبشی افزایش یابد و در هنگام خروج به انرژی فشاری تبدیل شده و این امر باعث ایجاد فشار زیاد می‌شود.

کاربرد‌های مختلف فن‌های سانتریفیوژ در صنایع مختلف باعث شده دامنه مصرف از این مدل فنها بسیار بالا باشد. اگزاست فن‌های سانتریفیوژ در ابعاد کوچکتر از جنس پلاستیک فشرده و در سایزهای بزرگ از جنس آلومینیم و فولاد ساخته می‌شوند. فن‌های سانتریفیوژ بخاطر استحکام بالا و مقاومت خوبی که دارند قابل استفاده در شرایط و فضاهای که دمای بالا و آلودگی زیادی دارند می‌باشند. بطور کلی کاربرد انواع اگزوز فن سانتریفیوژ در سیستمهای تهویه مطبوع می‌باشد. 

مزایای اگزاست فن سانتریفیوژ

اگزوز فن‌های سانتریفیوژ مزایای زیادی دارند که در ذیل به چند مورد اشاره خواهیم کرد:

1. استقامت بالا و ابعاد مختلف این امکان را میدهد که از این فن‌ها در صنایع و دستگاههای مختلفی استفاده گردد.
2. قابلیت تولید اگزاست فن سانتریفیوژ از متریال‌های مختلف مانند استیل 316، فولاد st 37 و pvc باعث می‌شود بتوان در شرایط مختلف و فضا‌های با خورندگی بالا و حالت اسیدی نیز از این فن‌ها استفاده نمود.
3. فن سانتریفیوژ با ایجاد جریان هوای ثابت موجب می‌شود که در کنار جریان هوا فشار در حدود 85 درصد ایجاد شود که در خیلی از سیستمها قابل اهمیت است.
4. تامین و نگهداری این فن‌ها بسیار آسان می‌باشد و میتواند بصورت دوره ای آنها را نظافت کرد.
5. تنوع در شکل ظاهری و ابعاد نیز از دیگر مزایای اگزاست فن‌های سانتریفیوژ می‌باشد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر از سایر محصولات تولیدی شرکت مهتاب گستر کلیک کنید.