سردخانه صنعتی یک محیط بسته و محصور است که در آن سرما تولید شده و از آن جهت انجماد و نگهداری مواد حساس به دما و فاسد شدنی هم چون داروها، مواد غذایی، میوه و سبزیجات و محصولات پروتئینی همانند گوشت و مواد شیمیایی استفاده میشود. در ادامه به تعریف سردخانه، مخصوصاً مدل صنعتی و اهمیت استفاده آن در عصر حاضر می پردازیم.
تاریخچه ساخت سردخانه صنعتی
با رشد روز افزون جمعیت و افزایش تقاضای انرژی، موادغذایی و دارویی، اهمیت تهیه و نگهداری از آنها بیشتر از گذشته درک میشود. در گذشته انسانها برای نگهداری مواد غذایی خود از سرمای طبیعی استفاده می کردند. با اعمالی همانند دفن کردن مواد غذایی در عمقی از زمین و یا انبار کردن مواد غذایی در غارها و سردابهها و استفاده از برف به منظور جلوگیری از فاسد شدن محصولات خود از سرما بهره میبردند. از آغاز قرن نوزدهم میلادی دستگاههای تبرید نخستین، معرفی و تولید شدند. در این دستگاهها از گاز آمونیاک یا آب برای تولید سرما استفاده می شد. با توجه به خطراتی که گاز آمونیاک همانند مسمومیت به همراه داشت، استفاده از گاز فریون که عملکردی مناسب در سیکل تبرید داشت، منطقی به نظر می رسید.
با ورود گاز فریون در طراحی این سیستم ها، صنعت تبرید گسترش یافته و نخستین یخچال های صنعتی و خانگی در ظرفیت کوچک تولید شدند. گاز فریون نیز با مشکلات زیست محیطی عمدهای همراه بود به همین سبب شرکت های سازنده یخچالها و سردخانهها به دیگر گازهای مناسب به عنوان مبرد روی آوردند. به صورت رسمی در سال 1900 میلادی دستگاههای تبرید تراکمی به بازار معرفی و عرضه شدند و در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار گرفتند. امروزه با پیشرفت صنایع مختلف، انواع سردخانه صنعتی با توجه به کاربری از ظرفیت کوچک و خانگی تا ظرفیتهای بزرگ برای مصارف صنعتی طراحی و تولید میشوند.
انواع سردخانه صنعتی
همان طور که در بالا اشاره شد، سردخانهها در ظرفیتهای مختلفی طراحی و تولید میشوند که میتوان آنها را در چهار دسته قرار داد:
- سردخانههای خانگی که به یخچال و فریزر معروف هستند و در ظرفیت کوچک تولید میشوند.
- سردخانههای فروشگاهی که با نام یخچالهای فروشگاهی شناخته میشوند.
- سردخانههای تجاری که در فروشگاهها و رستورانهای بزرگ مورد استفاده قرار میگیرند.
- سردخانههای صنعتی که در صنایع مختلفی همچون مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند.
سردخانه صنعتی و اجزای آن
سردخانههای صنعتی در ابعاد بزرگ به جهت نگهداری و انبار کردن محصولات و مواد در حجم بارگیری بالا طراحی و تولید میشوند. احداث سردخانههای صنعتی در بیشتر موارد در مجاورت محل تولید محصول همانند باغها و کشتارگاه دام و مراکز صید صورت می گیرد. این نوع سیستم ها از تجمع تعداد زیادی اتاقک (ساندویچ پنل) با مساحتهای بالا در یک مجموعه تشکیل شده است و دما و رطوبت مورد نیاز آنها کنترل میشود. سردخانههای صنعتی عموماً از گازهای آمونیاک و فریون برای تامین سرما استفاده میکنند. یک سردخانه از بخشهای اصلی زیر تشکیل میشود:
- بدنه (ساندویچ پنل)
- درب که تنها راه ورود و خروج به محیط داخلی سردخانه است.
- مبرد که وظیفه جذب و دفع گرمای محیط و محصولات را بر عهده دارد.
- کمپرسور که عامل محرکه مبرد در سیکل است.
- کندانسور که دمای مبرد را کاهش داده و سبب تقطیر میشود.
- شیر انبساط که فشار مبرد را کاهش داده و سبب اشباع گاز میشود.
- اواپراتور که همانند یک مبدل حرارتی گرما را جذب میکند.
- تابلو برق که وظیفه کنترل و حفاظت از دیگر اجزای سیستم را بر عهده دارد.
عملکرد سردخانه صنعتی
عملکرد این سیستم به کمک سیکل تبرید تراکمی صورت می گیرد. این سیکل از یک سیال به عنوان مبرد برای خنک سازی استفاده میکند. به صورت خلاصه در این سیکل، مبرد که در اینجا فریون و یا آمونیاک است وارد کمپرسور شده و دما و فشار سیال را تا میزان مناسبی افزایش میدهد. این افزایش فشار نیروی محرکهای برای انجام سیکل تبرید خواهد بود. سپس مبرد با دما و فشار بالا به کندانسور هدایت شده و به کمک جریان آب یا فن (با توجه به ظرفیت دستگاه) دمای سیال کاهش مییابد.
سیال خروجی از کندانسور از یک شیر انبساط عبور کرده و بخش زیادی از آن به گاز اشباع تبدیل شده و فشار آن کاهش مییابد. سیال با فشار کم وارد اواپراتور شده و گرمای محیط را جذب میکند و به طور کامل به گاز داغ و یا اشباع تبدیل میشود. سپس این گاز به کمپرسور باز می گردد و سیکل را دوباره طی میکند.
انواع سردخانه صنعتی با توجه به کاربرد
سردخانههای صنعتی با توجه به کاربرد به سه دسته بالای صفر، زیر صفر و دو مداره طبقه بندی میشوند:
- سردخانههای صنعتی با دمای بالای صفر
این سردخانه ها مواد را در دمایی بالاتر از دمای صفر درجه سانتیگراد نگهداری میکنند. بسیاری از مواد غذایی و دارویی باید در محیطی سرد نگهداری شوند اما چنان چه در محیطی با دمای زیر صفر و نقطه انجماد خود قرار بگیرند فاسد شده و خواص فیزیکی و شیمیایی خود را از دست میدهند، از طرفی چنان چه در محیط گرم قرار بگیرند باز هم فاسد شده و از بین میروند، به همین سبب این مواد باید در محیطی سرد اما دمایی بالاتر از صفر درجه انبار شوند.
محدوده دمایی سردخانههای صنعتی بالای صفر معمولا بین 1 تا 15 درجه سانتیگراد است. از این نوع سردخانه صنعتی معمولاً برای نگهداری محصولاتی استفاده میشود که قرار است برای مدت زمان کوتاهی در یخچال بمانند. البته با توجه به کاربرد در مواردی خاص برای خنک کردن محتویات به مدت طولانی نیز ساخته میشوند.
- سردخانههای صنعتی با دمای زیر صفر
سردخانههای زیر صفر مواد را در دمایی پایین تر از دمای صفر درجه سانتیگراد نگهداری میکنند. این نوع سردخانه برای انجماد محتویات داخل آن استفاده میشود. محدوده دمایی این سیستم بین منفی 5 تا منفی 45 درجه سانتیگراد تعریف شده است، اما میانگین معمول آن در محدوده کوچکتری قرار می گیرد (سردخانههایی با دمای منفی 18 درجه سانتیگراد بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند). سردخانه زیر صفر برای نگهداری مواد در طولانی مدت استفاده میشود و ظرفیت سرمایشی بالاتری دارد. این سیستمها از کمپرسوری استفاده میکنند که کار تراکم را در چند مرحله انجام میدهند، بنابراین حرارت این فرآیند چندان زیاد نخواهد بود.
- سردخانههای صنعتی دو مداره
گاهاً ممکن است به هر دو نوع سردخانههای صنعتی زیر صفر و بالای صفر نیاز باشد. در این موارد از سردخانههای صنعتی دو مداره استفاده میشود. در این نوع سیستمها با توجه به نیاز برنامه عملکردی سیستم تغییر یافته و از یک حالت به حالت دیگر تغییر مییابد. نکته مهم در تغییر نوع عملکرد این نوع سیستم این است که در هر بار تغییر عملکرد باید محیط داخلی سردخانه به طور کامل ضد عفونی و تمیز شود، زیرا امکان وجود مقادیری از محصولات قبل در سردخانه وجود دارد و به مرور دچار پوسیدگی و فساد میشود که در این صورت بوی نامطبوعی ایجاد مینماید. بهتر است برای نگهداری محصولات با دماهای نگهداری متفاوت از تجهیزات سردخانهای مجزا استفاده شود که این امر افزایش هزینه را به دنبال دارد.
انواع سردخانه صنعتی با توجه به جابجایی
- سردخانه صنعتی ثابت
این نوع سردخانه در ابعاد بزرگ طراحی و ساخته میشود و همان طور که از نام آن پیداست در مکان مشخص به صورت ثابت قرار میگیرد و قابلیت جا به جایی ندارد.
- سردخانه صنعتی متحرک
این نوع سردخانه در ابعاد کوچک تری ساخته میشوند و قابلیت جابه جایی به وسیله چرخ را دارند. قابلیت جابه جایی باعث شده است که این نوع سردخانه در ظرفیتهای کوچکتری نسبت به سردخانههای ثابت تولید شوند.
انواع سردخانه صنعتی با توجه به مبرد
سردخانههای صنعتی بر اساس گاز مصرفی به دو دسته فریون و آمونیاک طبقه بندی میشوند. هر کدام از این دو گاز ویژگیها، مزایا و معایب خاص خود را دارند و برای سردخانههایی در ظرفیتهای مختلف قابل استفاده هستند. اماً اساسا خواص فیزیکی و شیمیایی گازآمونیاک فقط در سردخانههایی با ظرفیت بالا مناسب است و برای سردخانههای کم ظرفیت مناسب نیست. گاز آمونیاک بالاترین اثر تبرید بین مبردهای موجود برای تبرید را دارا است و هزینه عملیاتی پایینی برای سردخانههای صنعتی محسوب میشود. شاید علاقمند باشید در مورد یکی دیگر از مهمترین تجهیرات برودتی نیز اطلاعات کسب کنید در این صورت صفحه یخساز صنعتی را نیز مطالعه کنید.
تونل انجماد
یک سردخانه صنعتی معمولی نمیتواند با سرعت بالای تبرید کنار بیاید. زمانی که لازم است به صورت ناگهانی محتویات سرد و یا منجمد شوند، باید از تونل انجماد که نوعی سردخانه صنعتی است استفاده شود. عملکرد تونل انجماد به گونهای است که جریان هوای سرد مستقیم و غیر مستقیم با محتویات در تماس بوده و با عبور از این جریان هوای سرد، حرکت هوا صورت می پذیرد. این اجبار در حرکت هوا برای رسیدن به تعادل دما منجر به افت دمای بسیار قابل توجهی برای محتویات داخل تونل میشود.
نکته حائز اهمیت در تبرید این نوع سیستم سرعت کارکرد آن است. میزان درشتی و ریز بودن کریستالهای یخ در محتویات به سرعت انجماد بستگی دارد و اندازه نادرست کریستالها به خواص فیزیکی و شیمیایی محتویات آسیب میزند. با افزایش سرعت انجماد، کریستالها کوچکتر میشوند و بافت و خواص فیزیکی به همان شکل باقی میمانند. این موضوع برای غذاهای منجمد از اهمیت بالاتری برخوردار است.
بار سردخانه
دمای بهینه ذخیره سازی باید به طور مداوم حفظ شود تا از مزیت کامل سردخانه صنعتی استفاده شود. برای اطمینان از این که سردخانه میتواند دمای مورد نظر برای نگهداری را تامین کند، باید ظرفیت تبرید مورد نیاز را با استفاده از شدیدترین و سختترین شرایط مورد انتظار در حین کار محاسبه کرد. این شرایط شامل میانگین حداکثر دمای بیرونی، حداکثر مقدار محصول که هر روز سرد میشود و حداکثر دمای محصولی که نیاز به خنک سازی دارد، است.
مقدار کل گرمایی که سیستم تبرید باید از اتاق دفع کند، بار حرارتی نامیده میشود. اگر بتوان سیستم تبرید را به عنوان یک پمپ حرارتی در نظر گرفت، اتاق سردخانه صنعتی را میتوان به عنوان یک قایق در نظر گرفت که در چند نقطه نشتی دارد و برخی مواقع موجی از کنار به آن پاشیده میشود. نشت و پاشش گرما به داخل محیط سردخانه از چندین منبع صورت میگیرد:
- بار انتقال: گرمای موجود در فضای سردخانه که از طریق دیوارهها، کف و سقف نفوذ میکند.
- بار نفوذ: گرمای ناشی از دمای محیط که از طریق ترکها و درهای باز وارد فضای سردخانه میشوند.
- بار داخلی: گرمای ناشی از عملکرد موتورها و نورها و افراد موجود در فضای داخلی است.
- بار تجهیزات: گرمای ناشی از عملکرد تجهیزات سیستم در هنگام گرم کردن و انجماد است.
مجموع تمامی این بارها، بار حرارتی کل سردخانه را شامل میشود.
کاربردهای سردخانه
- صنایع دارویی: مواد دارویی انسانی و دامی، بهداشتی و آرایشی
- انبارش مواد: میوه و تره بار، مواد پروتئینی منجمد، خرما
- صنایع غذایی: تولید، پخش، انبارش
- لابراتورها و مراکز تحقیقاتی: اتاق تست
- مواد شیمیایی: انبار و نگهداری مواد شیمیایی
طراحی سردخانه صنعتی
هنگامی که تصمیم به نصب یک سردخانه یا یک اتاق خنک کننده دارید، باید تمامی عوامل تاثیر گذار در آن را در نظر بگیرید تا عملکرد مناسب را از سیستم دریافت کنید. طراحی سردخانه متناسب با شرایط کاری و اهداف کارفرما تعیین میشود. اهدافی همانند نگهداری مواد غذایی، صنعتی یا پزشکی و شیمیایی. یک متخصص طراحی و ساخت سردخانه صنعتی باید نیازهای کارفرما را جمع آوری نماید تا سیستم و راه حل مناسب را ارائه کند. اهداف خنک سازی میتواند بسیار متنوع و گسترده باشد؛ از جمله:
- نگهداری محصولات منجمد
- ذخیره سازی محصولات خنک شده
- انجماد سریع محصول
- نگهداری میوه و سبزیجات
- جهت رسیدن محصولات
- جلوگیری از پیری گوشت
- نگهداری داروها در دمای معین
- نگهداری از مواد شیمیایی
- صرفه جویی در مصرف انرژی
باید طراحی به گونهای صورت گیرد که در هنگام استفاده از سردخانه به حفظ مصرف کمتر انرژی تا حد امکان کمک نماید.
مقررات زیست محیطی لازم
فرآیندهای خنک کننده و قطعاتی از تجهیزات برای عملکرد خود به گازهای خنک کننده نیاز دارند که به طور جدی به محیط زیست آسیب وارد میکنند. به همین سبب سردخانه صنعتی باید متناسب با مقررات طراحی شود تا از خطرات زیست محیطی و هزینهها و جریمههای زیست محیطی ناشی از آن جلوگیری گردد. امروزه بسیاری از شرکتها و کارفرمایان این موضوع را نه تنها به این دلیل که لازم است بلکه به دلیل ایجاد امکان کاهش مصرف قابل توجهی از انرژی در نظر میگیرند. در طراحی سردخانه علاوه بر ویژگیهای کلی ذکر شده، یک متخصص خنک کننده باید هنگام طراحی، عملیات روزانه را در نظر بگیرد.
- تدارکات روزانه کاری شما
- تعداد دفعات ورود و خروج محصول به سردخانه صنعتی
- تعداد افرادی که میتوانند به آن دسترسی دارند و مدت حضور آنها در سردخانه
با در نظر گرفتن این موارد طراح میتواند نوسانات دمایی طی روز را برای رفع نیازهای خنک کننده مد نظر قرار دهد. به عنوان مثال نوسانات دمایی ناشی از باز بودن در یا پنجره و تنفس و حضور افراد در اتاق در نظر قرار میگیرد. تمامی این موارد مولفههای اساسی هستند که کارشناس سردخانه باید به منظور ارائه تجهیزات خنک کننده مناسب، مقرون به صرفه و مطابق با مقررات در نظر بگیرد. برای انتخاب و تهیه یک سردخانه مناسب مهم است که تمام مراحل پروژه خود را در نظر بگیرید:
- طراحی
- تجهیزات خنک کننده
- مهندسی کنترل و شیرها
- مبدلهای حرارتی مناسب که با عامل خنک کننده سازگاری دارند.
پس از تعیین مشخصات کلی محیطی سردخانه صنعتی، طراح و متخصص سیستم باید موارد دیگری را تعیین نماید:
- ابعاد سردخانه متناسب با نوع محصول
- چگونگی ورود محصول به سردخانه (تا از هدر رفت انرژی جلوگیری نماید.)
- انتخاب گاز مبرد مناسب با عملکرد سیستم
- تجهیزات مورد نیاز برای ساخت سردخانه
- بهینه سازی تجهیزات
ساخت و نصب سردخانه صنعتی
در واقع ساخت یک سردخانه صنعتی و محل ذخیره سازی محصول، سرمایه گذاری در نگهداری از محصول با کیفیت است. بنابراین مصالح و عملکرد تاسیسات باید از بهترین کیفیت ممکن برخوردار باشد. بسیاری از مصالح و متریال برای چنین پروژهای مناسب هستند، اما باید مناسبترین و مقرون به صرفهترین سیستم را انتخاب نمایید. با توجه به تمامی موارد در مرحله تولید و ساخت سردخانه میتوان از بسیاری مسائل جلوگیری نمود.
فنداسیون و کف
تقریباً تمام تاسیسات خنک کننده پس از برداشت محصول که امروزه ساخته میشوند بر روی یک دال بتنی عایق شده با دیوار پایه تقویت شده و باربر ساخته میشوند. این دال بتنی باید به دقت ایجاد شود تا از زهکشی دور درها و اتاقک اطمینان حاصل شود. همچنین کف سردخانه صنعتی باید مجهز به یک سیستم زهکشی داخلی مناسب برای دفع فاضلاب حاصل از نظافت و تراکم باشد و باید بارهای سنگین را تحمل نماید و در محیط مرطوب مقاوم باشد.
کف دال بتنی باید حداقل 4 اینچ از بتن تقویت شده با شبکه سیمی بیش از 2 اینچ تخته فوم پلاستیکی ضد آب تشکیل شده باشد. 5 یا حتی 6 اینچ بتن برای موقعیتهایی با بارهای سنگین ضروری است. استفاده از عایق در کف اغلب برای کاهش هزینهها نادیده گرفته میشود. با این حال استفاده از عایق در کف بازگشت هزینه را در فصلهای بعد به همراه دارد. اگر از سردخانه برای نگهداری طولانی مدت محصول در زیر نقطه انجماد استفاده میشود، ضروری است که کف به خوبی با حداقل 4 اینچ صفحه عایق شود تا از حرکت و بالا آمدن زمین جلوگیری کند.
هرگونه چوب اسکلت در تماس با کف بتنی باید تحت فشار قرار گیرد تا از پوسیدگی آن جلوگیری شود. (به خصوص صفحات آستانه و چهارچوب درهای پایینی که ممکن است در تماس طولانی مدت با آب باشند. اگرچه که معمولا هیچ محصولی با آب تماس پیدا نمیکند، اما الوار مورد استفاده باید با یک ماده غیر سمی تایید شده عایق شوند.
عایق کاری بدنه و کف سردخانه صنعتی
انرژی حرارتی همیشه از اجسام گرم به اجسام سرد منتقل میشود. همه مواد، حتی رسانای خوب مانند فلزات، در برابر جریان گرما مقاوم هستند. با این حال، عایق هر مادهای است که دارای مقاومت بالایی در برابر جریان انرژی ایجاد میکند. صدها ماده مختلف به عنوان عایق حرارتی در حال استفاده است. عایق مناسب یکی از مهمترین تصمیمات در تاسیسات محسوب میشود و باید مناسب با ویژگی و نیاز سیستم سردخانه باشد تا بتواند از هدر رفت انرژی و ورود رطوبت و آلودگی به داخل آن جلوگیری نماید. در برخی از نمونهها از چند لایه عایق استفاده میشود تا میزان هدر رفت انرژی نزدیک به صفر شود.
دربها
دربها و دیگر اقلام سخت افزاری، بخش مهمی از سیستم سردخانه هستند. دربهای ساخته شده نامرغوب میتوانند مقادیر بسیار زیادی از انرژی را هدر دهند. درها باید به اندازه دیوارها دارای عایق باشند و باید به خوبی در برابر نفوذ جریان هوا و رطوبت جلوگیری کنند. واشرهای درب همیشه باید مهر و موم خوبی داشته باشند. مهر و موم درب را میتوان با قرار دادن یک کاغذ نازک بین درب و ناحیه آب بندی و سپس بستن درب بررسی کرد. مهرو موم فقط در صورتی قابل قبول است که هنگام بیرون کشیدن کاغذ مقاومت احساس شود.
تمامی دربهای بزرگ در طول گذر زمان تمایل به افتادگی دارند، مگر این که به صورت مورب مهار بندی شده باشند و به خوبی پشتیبانی شوند. برای دربها باید از بهترین لولا و چفتها استفاده شود و امکان باز شدن از داخل برای همه دربها وجود داشت باشد تا در صورت گیر افتادن فرد در اتاق سردخانه صنعتی بتواند خارج شود. در سردخانههای بزرگ دربها باید برای مدت طولانی باز بمانند و معمولاً از پردههایی از نوار پلاستیکی برای کاهش اتلافات انرژی استفاده میشود. این پرده امکان ورود و خروج افراد، محصول و ماشین آلات را ایجاد میکند، اما از مخلوط شدن هوای داخل و خارج جلوگیری میکنند که میتواند مقدار قابل توجهی انرژی را هدر دهد.
سیستم تبرید
با توجه به نوع محصول، میزان ورود و خروج محصول در زمان مشخص، زمان نگهداری که در بالا به آنها اشاره شد. سیستم تبرید طراحی و جایگذاری میشود. در انتخاب هر یک از اجزای سیستم تبرید تمامی موارد بالا باید در نظر گرفته شوند. در صورتی که تجهیزات انتخاب شده ظرفیتی کوچک تر از ظرفیت مورد نظر باشد سیستم به درستی عمل نکرده و محصولات دچار فساد شده و از بین میروند.
علاوه بر آن، سیستم برای این که حد قابل توجهی از انرژی را تامین کند تحت فشار قرار گرفته و در گذر زمان دچار آسیبهای جبران ناپذیری میشوند. همچنین اگر از تجهیزاتی با ظرفیت بالاتر از ظرفیت مورد نظر استفاده شود، میتواند سرمایش بیش از حد ایجاد نموده و محصول را از بین ببرد و هم باعث هدر رفت مقدار زیادی از انرژی در سیستم گردد. مبرد مورد استفاده در سیستم تبرید سردخانه صنعتی باید به گونهای انتخاب شود تا حداکثر سرمای مورد نیاز برای محصول را تامین نموده و به محیط زیست آسیب کمتری وارد نماید. همچنین تمامی تجهیزات مورد استفاده باید با مبرد سازگاری داشته باشند تا عمل دفع گرما توسط مبرد به درستی صورت پذیرد.
اشتباهات رایج در هنگام راه اندازی سردخانه صنعتی
رایجترین اشتباهات هنگام نصب یا طراحی سردخانه که بسیار متداول هستند عبارتند از:
- استفاده از متریال غیر عایق همانند آجر یا پنلهای غیر پلی یورتان در سقفها یا دیوارها.
- استفاده از سردخانه با ابعاد کوچک و باریک که مانع از فضای مانور و نگهداری محصول میشود.
- طراحی یا انتخاب تجهیزات نامناسب برای نگهداری و ذخیره محصول مورد نظر میشود.
- استفاده فضای داخلی بدون سیستم دسترسی و کنترل مناسب، که منجر به نوسانات دمایی شده و تاثیرات بالقوه مضر برای محصول ایجاد میکند.
- استفاده از تجهیزات نامناسب که سبب آسیب به محیط زیست و هدر رفت سرمایه میشود.
اولین قدم برای رفع این مشکلات باید قبل از نصب به منظور اطمینان از عملکرد صحیح و عمر مفید سردخانه با متخصصین طراح مشورت نموده و زمان سرمایه گذاری شده و اطلاعات مورد نیاز برای سودآوری، رشد و تثبیت کسب و کار تعیین شوند.
عوامل موثر بر قیمت سردخانه صنعتی
احداث سردخانه برای نگهداری مواد غذایی، دارویی، صنعتی و شیمیایی رو به افزایش است. در این بین انتخاب تجهیزات مناسب، نصب و راهاندازی سیستم امری مهم برای صاحبان سردخانه ایجاد میکند. یکی از موارد مهم و اساسی برای تهیه سردخانه، هزینه و قیمت تجهیزات و ساخت سردخانه است و به دلیل تنوع در محدوده دما، ظرفیت و کیفیت تجهیزات به کار رفته در آن با قیمتهای متفاوتی ارائه میشوند. عوامل بسیاری بر روی قیمت سردخانه صنعتی تاثیرگذار هستند، از جمله:
- نوع کاربری (نگهداری مواد غذایی، صنعتی، دارویی و شیمیایی)
- نوع و دمای نگهداری سردخانه (زیرصفر، بالای صفر، دو مداره)
- ابعاد سردخانه
- نوع مبرد
- ظرفیت سردخانه
- تجهیزات و برند آنها (که میتوانند تولید داخلی و یا خارجی باشند.)
- برق سه فاز یا تک فاز
- متریال ساخت
- تعداد دربها و پنجرهها
- گرید بهداشتی
- برند و تعداد قطعات به کار برده شده در تابلو برق
- شیرآلات و تجهیزات کنترلی
- دقت و کیفیت ساخت
که در این بین سه عامل ابعاد سردخانه، نوع و برند کندانسور و تعداد ساندویچ پنل استفاده شده در آن مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت سردخانه صنعتی هستند. با توجه به نکات بیان شده در بالا انتخاب درست و به کارگیری تجهیزات مناسب و با کیفیت میتواند کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری و صرفه جویی در انرژی را به همراه داشته باشد.
نحوه انتخاب و خرید مناسبترین سردخانه صنعتی
برای نگهداری مواد فاسد شدنی ابزار بسیاری از جمله یخچالها و سردخانهها استفاده میشوند، در این بین برای نگهداری میزان بالای مواد با دماهای متفاوت نگهداری در یخچال گزینه مناسبی نیست. یخچالها مصرف برق و قیمت بالاتری نسبت به سردخانهها دارند، همچنین هزینه راه اندازی و سرویس سردخانهها کمتر است. با توجه به تمامی موارد بیان شده استفاده از سردخانه صنعتی در مکانهایی مانند کترینگها و رستورانها، میادین میوه و تره بار، انبارهای نگهداری دارو و داروخانهها، انبارهای نگهداری گوشت و مواد پروتئینی حائز اهمیت است.
خرید تجهیزات سردخانه صنعتی
برای انتخاب سردخانه مناسب باید موارد بسیاری را مد نظر قرار دهید. همانطور که در بالا اشاره شد، سردخانهها به دو دسته بالای صفر و زیر صفر طبقه بندی میشوند. سردخانههای بالای صفر مناسبترین گزینه برای نگهداری و انبار موقت داروها و مواد شیمیایی، میوه و سبزیجات و فرآوردههای لبنی هستند. سردخانههای زیر صفر با کاهش دما باعث جلوگیری از فعالیت میکروبها و میکروارگانیسمها میشوند، اما مواد منجمد نمیشوند. این سردخانهها مناسبترین گزینه برای نگهداری و انبار فرآوردههای گوشتی همانند مرغ و ماهی هستند و با کاهش دما باعث منجمد ساختن آنها شده و تا چندین ماه میتوان از این مواد محافظت نمود. سردخانه صنعتی به صورت کانکسی، اتاقک و یا به صورت سوله طراحی و ساخته میشود.
- سردخانههای کانکسی برای مواردی که مکان مشخص و ثابتی ندارند گزینه مناسبی محسوب میشوند. این نوع سردخانه به دو صورت ثابت و متحرک قابل اجرا هستند.
- سردخانههای اتاقک باید در مکان مشخصی که در نظر گرفته شده است طراحی و ساخته شوند. دیوارهای اتاق عایق بندی شده و تجهیزات برودتی مورد نیاز نصب میگردند. این نوع سردخانه هزینه کمتری نسبت به سردخانههای کانکسی دارند.
- سردخانههای سولهای در مکان مشخصی نزدیک محل تولید محصول طراحی و ساخته میشوند. این نوع سردخانهها برای مصارف با تناژ بالا کاربرد دارند و برای نگهداری محصولات کشاورزی و یا مواد غذایی گزینههای مناسبی محسوب میشوند.
نکات مهم در خرید سردخانه صنعتی
در ابتدا باید نوع محصول در نظر گرفته شود تا بتوان تعیین کرد که چه نوع سردخانهای مناسب برای نگهداری و انبار محصول است. سپس مکان نصب و راه اندازی سردخانه مشخص میشود و با توجه به مکان و ظرفیت مورد نظر نوع سردخانه مورد نیاز مشخص میگردد. برای انتخاب نوع سردخانه به نکات و موارد بسیاری باید توجه نمود، از جمله:
-
تک مداره یا دو مداره
در صورتی که یک محصول مشخص برای نگهداری در نظر گرفته میشود از سردخانه تک مداره استفاده میگردد. اما چنان چه نیاز به نگهداری موادی با گستره دمایی بالای صفر و زیر صفر وجود داشته باشد باید از سردخانههای دو مدار استفاده کرد. (در این نوع سردخانه صنعتی امکان نگهداری همزمان دو نوع محصول با دماهای متفاوت وجود ندارد.)
-
ظرفیت سردخانه
ظرفیت برودتی سردخانه با میزان محصولاتی که نگهداری میشوند باید در تعادل باشند.
-
عایق بندی و ضخامت پنلها
نوع عایق بندی دیوارهها و دربهای سردخانه باید با دمای مورد نیاز مناسب باشد تا از هدر رفت انرژی جلوگیری نماید. برای سردخانه زیر صفر درجه ضخامت بیش از 10 سانتیمتر و برای سردخانههای بالای صفر ضخامت 7 سانتیمتر گزینههای مناسبی هستند.
-
قفسه بندی
در سردخانه قفسه بندی شده محصولات بیشتری را میتوان انبار نمود. اما چنانچه قفسه بندی نشده باشد کارفرما میتواند مجزا قفسه برای سیستم تهیه نماید. جنس قفسهها باید از استیل بوده تا در برابر رطوبت و یخ زدگی مقاوم باشد.
-
برند کمپرسور
از کمپرسورهای مناسب با ظرفیت سیستم و برندهای معتبر برای تجهیز سردخانه صنعتی استفاده شود. در صورت استفاده از کمپرسورهای بی کیفیت و ارزان قیمت و یا کمتر از ظرفیت سیستم باعث آسیب به سیستم در کوتاه مدت میگردد و افزایش هزینه تعمیر و نگهداری و دربرخی موارد تعویض کمپرسور را در پی دارد.
-
کیفیت ساخت
تمامی تجهیزات و مواد استفاده شده در ساخت سردخانه باید دارای استانداردهای مناسب سیستم باشند و از مواد و تجهیزات با کیفیت بالا استفاده گردد. تمامی پیچ و مهرههای استفاده شده باید در برابر رطوبت مقاوم بوده و به درستی در جای خود قرار گرفته باشند. با در نظر گرفتن تمامی موارد ذکر شده و بررسی دقیق میتوانید سردخانه مناسب با کاربری خود را انتخاب کنید. برای بررسی دقیق تر و تهیه سردخانه با هزینه مناسب میتوانید با کارشناسان شرکت مهتاب گستر تماس بگیرید.
مروری بر مطالب بیان شده
با وجود این که سرمایش هزینه تولید را افزایش میدهد، اما برای حفظ کیفیت بالای محصولات امری ضروری تلقی میشود. اگر میخواهید پس از سرد شدن و نگهداری طولانی محصول با کیفیت داشته باشید، باید از تجهیزات با کیفیت استفاده کنید. حفظ کیفیت محصول مستلزم برداشت محصول در مرحله صحیح و رسیدگی به آن است و باید به سرعت دمای آن تحت کنترل قرار بگیرد. هنگام برنامه ریزی و ساخت یک سردخانه صنعتی باید عوامل زیادی را در نظر گرفت. از جمله آنها میتوان به نحوه استفاده، انواع و مقادیر محصول و نگهداری آن و همچنین ظرفیت مورد نظر اشاره نمود. برای تهیه سیستمی مناسب با نیاز و شرایط محصول خود میتوانید با کارشناسان شرکت مهتاب گستر تماس بگیرید.